ԷԿՈԼՈԳԻԱԿԱՆ  ԴԱՍՏԻԱՐԱԿՈՒԹՅԱՆ ԽԹԱՆՈՒՄԸ  ԴՊՐՈՑՈՒՄ

     

ԲՈՎԱՆԴԱԿՈՒԹՅՈՒՆ

 Ներածություն         .             .            .             .          .           .            .            .        2

 ԳԼՈՒԽ  I.            .             .            .           .            .          .          .            .        .      2

1.1  Հետազոտության նպատակներն ու խնդիրները          .         .          .         2

1.2        კვლევის მეთოდები          .        .          .         .          .            .          .         6

1.3       Հիմնական բացահայտումներ    .          .        .         .           .            .        8

1.4       Առաջարկություններ          .            .           .             .           .              .       9

ԳԼՈՒԽ   II .

.    .    .     .

2.  ԲՆԱՊԱՀՊԱՆԱԿԱՆ  ԴԱՍՏԻԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆԸ   ԵՎ ԴՊՐՈՑԸ   .   .      10

ԳԼՈՒԽ – I I I .      .       .       .       .       .       .

3. ԲՆԱԿԱՆ ՄԻՋԱՎԱՅՐԸ  ԵՎ  ՄԵՆՔ        .       .       .       .        .         .

ԳԼՈՒԽ  IV       .       .         .         .         .        .         .       .        .         .         .

.      .    .    .    .    .

  ՆԵՐԱԾՈՒԹՅՈՒՆ

გეო.VII.4.  მოსწავლეს შეუძლია მსჯელობა ბუნებრივი რესურსების რაციონალურ და  მრავალმხრივ გამოყენებაზე

გეო.VII.10.  მოსწავლეს შეუძლია ახსნას გარემოსდაცვითი ღონისძიებების აუცილებლობა

გეო.VIII.3.    მოსწავლეს შეუძლია ახსნას, თუ რა გავლენას ახდენს ბუნებრივი პირობები დასახლების ტიპებსა და მეურნეობის განვითარებაზე

გეო.IX.3.მოსწავლეს შეუძლია დაახასიათოს და გაანალიზოს საქართველოს ბუნებრივი პირობები

.   .   .   .   .   .   . 

               ԳԼՈՒԽ  I.

1.1  Հետազոտության նպատակներն ու խնդիրները

-Մեր հետազոտության նպատակն է դպրոցական ուսումնական ծրագրերում ներկայացված բնապահպանական հնարավոր խնդիրների ծանուցումը և կյանքում դրանց դեմ  միջոցներ գտնել ու արդյունավետ գործելը:

-Կատարել բնապահպանական ուսումնասիրություններ, ծանոթացնել աշակերտներին  մեր տարածաշրջանին բնորոշ. .  .   .   .    .

.      .      .      .      .        .       .        .         .         .

Հարցման ընդհանուր արդյունքն էր.

Ընդհանուր հարցվածների թիվը	Համարում են առողջ	Համարում են անառողջ	Համարում են էքստրեմալ	Դժվարանում են պատասխանել
85	13	33	33	6
100 %	15,3%	38,8 %	38,8 %	7,1 %

.      .    .      .        .      .         .        .       .       .        .

Հարցվածների թիվը	այո	մասնակի	ոչ	Դժվարանում են պատասխանել
10	1	6	2	1
100 %	%	%	%	%

   Ծնողների  պարզաբանումներից.

.    .    .    .    .    .    .    .     .

Նախապատրաստական աշխատանքներ  աշնանային ծառատնկման համար

Մանկավարժական խորհուրդի կողմից առաջարկվեց կատարել փշատերև ծառների տնկարկում : Որոշեցինք տնկել եղևնիներ, քանի որ այդ ծառատեսակից, .    .    .    .    .    .     .

 გაკვეთილის გეგმა


მასწავლებლისსახელი, გვარი, პირადინომერი: არმენაკ ასატრიან,  /07001009534/

მოსწავლეთარაოდენობა: 15 მოსწავლე , სპეციალურისაჭიროებისმქონემოსწავლეარმყავს.
საგანი: გეოგრაფია

კლასი: მე - 7

გაკვეთილისთემა: ,,ლითოსფეროს სტიქიური მოვლენები “

გაკვეთილისტიპი: ინტეგრირებული

საგანი: გეოგრაფია

გაკვეთილის მიზანი:


  მოსწავლე შეძლებს  ჩამოთვალოს ბუნებრივი მოვლენები და მოახდინოს მათი კლასიფიკაცია ენდოგენური და ეგზოგენური კუთხით;

  მოსწავლეშეძლებს აღწეროს ბუნებაში  გავრცელებული სტიქიურიმოვლენების კატასტროფული ხასიათი და მათგან მიღებული შედეგები;

  მოსწავლე შეძლებს გამოთქვას ვარაუდი ბუნებრივ-კატასტროფული მოვლენებისგან შესაძლო თავდაცვითი ღონისძიებების შესახებ;

გეო.VII.6. მოსწავლეს შეუძლია დაუკავშიროს რელიეფისფორმებირელიეფწარმომქმნელპროცესებს.

შედეგი თვალსაჩინოა, თუ მოსწავლე:

•      მსჯელობსმთიანრელიეფთანდაკავშირებულბუნებრივ-კატასტროფულმოვლენებზე;

•      გამოთქვამსვარაუდსბუნებრივ-კატასტროფულიმოვლენებისგანშესაძლოთავდაცვისღონისძიებებისშესახებ (მაგ.: სვანურიარქიტექტურისშესაბამისობა გარემოსთან);

N აქტივობისაღწერა მეთოდი/მეთოდები კლასისორგანიზებისფორმა სასწავლო რესურსები დრო
1. N1 აქტივობის აღწერა:

  გაკვეთილის დასაწყისში  მოსწავლეები საკლასო ოთახში შემოსვლის დროს ყუთიდან იღებენ ფურცლებს, სადაც მითითებულია ჯგუფის ნომრები და სხდებიან შესაბამის ჯგუფში. (კლასი დაყოფილია  ხუთ    ჯგუფად,  რომელიც შედგება სამი წევრისგან).

  ვესალმები  ჯგუფებს, ვკითხულობ მოსწავლეების სიას და ვაცნობ გაკვეთილის მიზანსა და შეფასების რუბრიკას სლაიდების გამოყენებით.
ჯგუფებად დაყოფა, მიზნებისა და შეფასების რუბრიკების გაცნობა პროექტოი, ქაღალდის ყუთი, ფურცელი. 10 წუთი
2. A ფაზა- გამოწვევა
აქტივობა N2.

 მასწავლებელი დაფაზე წერსსიტყვებს: „ბუნებრივიკატასტროფები“ და სთხოვსმოსწავლეებს, ჩამოთვალონ, რომელისტიქიურიმოვლენები იციან. მათიპასუხებიიწერებადაფაზე:მიწისძვრა,ვულკანისამოფრქვევა,წყალდიდობა, ცუნამი, ტორნადო დასხვ. შემდეგ  მასწავლებელი სთხოვსმოსწავლეებს,მოახდინონ ბუნებრივიკატასტროფებისკლასიფიკაცია.(ენდოგენური და ეგზოგენური კუთხით)შემდეგ მასწავლებელი სთხოვს მოსწავლეებს გამოკვეთონ ის კატასტროფები რომლებიც საქართველოს რელიეფისთვისაა დამახასიათებელი.
ასოციაციური რუკა მთელი კლასი ფორმატი, მარკერი
15
წუთი
3. B ფაზა- ცოდნის კონსტრუირება

აქტივობა N3

  მასწავლებელი ჯგუფებს სათითაოდ აძლევს ფორმატსა და  ფერად მარკერებს. არქმევს  ყველას  სხვადასხვა სტიქიური მოვლენის სახელს  (მეწყერი, ღვარცოფი, ზვავი, კლდეზვავი და მიწისძვრა). შემდეგ კი აძლევს ინსტრუქციას: თითოეულ ჯგუფს გევალებათ ტექსტში აღნიშნული სტიქიური მოვლენის მოძებნა და მათი აღწერა შემდეგი სქემის მიხეით.

სქემის ნიმუში:

1. სტიქიის დასახელება (განმარტება)
2. გამომწვევ მიზეზები
3. შედეგები
4. თავიდან აცილების გზები

ჯგუფებს შეუძლიათ აღნიშნული დავალება წარმოადგინონ მათთვის სასურველი ფორმით (შესაძლებელია ნახატით).


პ რ ე ზ ე ნ ტ ა ც ი ა -5 წუთი
დავალების შესრულების შემდეგ მასწავლებელი ჯგუფებს აძლევს  ინსტრუქციას:
•         ჯგუფის წევრებმა აირჩიონ მათთვის სასურველი პრეზენტატორი, რომელიც გააკრავს საკუთარი ჯგუფის  ნაშრომს კედელზე  და გააკეთებს  შესრულებული დავალების მოკლე პრეზენტაცია.

•            პრეზენტაციისთვის ჯგუფის ყველა პრეზენტატორს ეძლევა დრო    ორი წუთი.
ჯგუფური ფორმატი, ფერადი მარკერები, სახელმძღვანელო 17 წუთი
4. C ფაზა-რეფლექსია
N4 აქტივობის აღწერა-5 წუთი

 გაკვეთილის შეჯამებისის მიზნით მასწავლებელი იყეებს მეთოდს - 3,2,1. მოსწავლეებს სთხოვს დაასახელონ: სამი რაც ყველაზე საინტერესო იყო, ორი რაც ახალი იყო და ერთი რაზეც მეტი უნდათ, რომ იცოდნენ. პასუხებს წერს ფორმატზე.

მასწავლებელი ავსებს 3,2,1 ცხრილს მოსწავლეების პასუხების მიხედვით. ხდება აზრების გაცვლა გამოცვლა, მსჯელობა და დასკვნების გამოტანა. მეთოდი - 3,2,1 მთელი კლასი ფორმატი, მარკერი 5 წუთი
5. N5 აქტივობის აღწერა  - 2 წუთი
მოსწავლეების შეფასება:
დასკვნით   ნაწილში  მასწავლებელი განმავითარებელი შეფასების რუბრიკის გამოყენებით აფასებს ჯგუფების მუშაობას,
ხოლო ჯგუფების პრეზენტატორებს კი ქულებით პრეზენტაციის შეფასების რუბრიკის გამოყენებით.

საშინაო დავალება - 1 წუთი
           
              პარაგრაფი N 24
 თემა : ,, ლითოსფეროს სტიქიური მოვლენები  "

საშინაოდავალება: მოიძიონ საქართველოში მომხდარი ბუნებრივ-კატასტროფულ მოვლენებზე ინფორმაცია და წარმოგვიდგინონ მომდევნო გაკვეთილისთვის პრეზენტაციის სახით. 
მთელი კლასი ჯგუფების მუშაობის განმავითარებელი შეფასების რუბრიკა;

პრეზენტაციის  შეფასების რუბრიკა;
3  წუ

ჯგუფების მუშაობის განმავითარებელი შეფასების რუბრიკა


1 2 3 4

უჭირთ მსჯელობამთიან რელიეფთანდაკავშირებულბუნებრივ-კატასტროფულმოვლენებზე; აქვთ მცდელობაიმსჯელონ მთიანრელიეფთანდაკავშირებულბუნებრივ-კატასტროფულმოვლენებზე; მსჯელობენ  მთიანრელიეფთანდაკავშირებულბუნებრივ-კატასტროფულმოვლენებზე, არგუმენტირებულადმსჯელობენ მთიანრელიეფთანდაკავშირებულბუნებრივ-კატასტროფულმოვლენებზე;
უჭირთ გამოთქვანვარაუდი ბუნებრვ-კატასტროფულიმოვლენებისგანშესაძლო თავდაცვისღონისძიებებისშესახებ. აქვთ მცდელობაგამოთქვანვარაუდიბუნებრივ-კატასტროფულიმოვლენებისგანშესაძლოთავდაცვისღონისძიებებისშესახებ გამოთქვამენ  ვარაუდსბუნებრივ-კატასტროფულიმოვლენებისგან შესაძლო თავდაცვისღონისძიებების შესახებ არგუმენტირებულადგამოთქვამენ ვარაუდსბუნებრივ-კატასტროფულიმოვლენებისგანშესაძლო თავდაცვისღონისძიებების
შესახებ



პრეზენტაციის  შეფასების რუბრიკა



კრიტერიუმები 1 2 3 4
მოსწავლე განარჩევსსტიქიებისგანმიღებულ შედეგებს მოსწავლე ვერ განარჩევს სტიქიებისგან მიღებულ შედეგებს მოსწავლე განარჩევს სტიქიებისგან მიღებულ შედეგებს უშვებს უზუსტობებს მოსწავლე სწორად განარჩევს სტიქიებისგან  მიღებულ შედეგებს მოსწავლე განარჩევს და არგუმენტირებულად აჯგუფებს სტიქიებისგან მიღებულ შედეგებს
თემის გასაგებად წარმოდგენა დარღვეულია ლოგიკა და ბუნდოვანია ნაწილობრივ გასაგებია და განმარტებას მოითხოვს ლოგიკურად არის აგებული, შეინიშნება მცირედი ხარვეზები თემა ლოგიკურად არის აგებული წარმოდგენილი საკითხები ნათელი და გასაგებია.
დროის ლიმიტი ვერ აკონტროლებს დროს ცდილობს მაგრამ ვერ ახერხებს დროის გადანაწილებას. მცირე დროის აცდენა სრულიედ აქვს დრო გადანაწილებული



რეფლექსია
ჩავატარე გაკვეთილი მე -7  კლასში, თემად ავირჩიე - ,,ლითოსფეროს სტიქიური მოვლენები“. აღნიშნული გაკვეთილი ხელს უწყობს ცოდნის გამთლიანებას, ასევე შეძენილი ცოდნისა და უნარების ერთი სფეროდან მეორეში გადატანას.
     ჩემი გაკვეთილის მიზანი იყო: მოსწავლემ  შეძლოს მონაცემთა ანალიზი და დასკვნების გამოტანა; მოსწავლემ  განსაზღვროს პრობლემა, იმსჯელოს მიზეზებზე, უარყოფით შედეგებზე  დასახოს პრევენციის გზები და მოსალოდნელი შედეგები. ვინაიდან, საგნის გეოგრაფიის  მიზანია მოსწავლეთათვის პრობლემის გადაჭრის  უნარ - ჩვევების განვითარება, რითაც მოსწავლეებს სამყაროს შეცნობის შესაძლებლობა ეძლევათ. მიზნის მიღწევაში დამეხმარა მოსწავლეების
საჭირო წინარე ცოდნა,  როგორიცაა: ფოტოსურათების, ცხრილების  და რუკების  საშუალებით ინფორმაციის შეგროვება, დახარისხება, შედარება  და მოცემულ საკითხებთან დაკავშირებული არგუმენტირებული მსჯელობა.
1. გაკვეთილის დასაწყისში  მოსწავლეები საკლასო ოთახში შემოსვლის დროს ყუთიდან იღებენ დანომრილ ფურცლებს,  შერჩევითობის პრინციპის მიხედვით გადავანაწილე  ჯგუფები.  შევქმენი ხუთი ჯგუფი,  რომლებიც შედგებოდა  სამი  წევრისგან. შემდეგ დავიწყე ჟურნალიდან სიის ამოკითხვა, მოვახდინე კლასის ორგანიზება და  გაცნობა  გაკვეთილის მიზნის. წინარე ცოდნის გააქტიურებისთვის გამოვიყენე  ასოციაციური რუკა. დავწერე  დაფაზე  სიტყვა  -  ბუნებრივი კატასტროფები და ვთხოვე მოსწავლეებს, დაესახელებინათ მათთვის ნაცნობი სტიქიები.  მოსწავლეები იხსენებდნენ კატასტროფების სახეებს. ამ აქტივობით მივხვდი იმას თუ რამდენად მზად იყვნენ ბავშვები ახალი მასალის ათვისებისთვის. ცოდნის დემონსტრაცია მოვახდინე   ასოციაციური  რუკისგამოყენებით. აქტივობის მიზანი მიღწეულად მიმაჩნია, რადგან მოსწავლეებმა გაიხსენეს ბუნებრივი კატასტროფების  სახეები და შეძლეს მათი კლასიფიკაცია ენდოგენური და ეგზოგენური კუთხით.
2. მინდა გამოვყო რამდენიმე ძლიერი მხარე ჩემი გაკვეთილიდან:
ბავშვები განსაკუთრებულად აქტიურად ჩაერთნენ მესამე აქტივობის ჯგუფურ მუშაობაში. სწორედ ჯგუფური მუშაობა დამეხმარა მიზნის მიღწევაში.  მოსწავლეები დიდი ხალისით შეუდგნენ დავალების შესრულებას, როცა სხვადასხვა სტიქიის ვიზუალურად წარმოდგენის საშუალება მიეცათ, აქტიურად გამოვიყენეთ სახელმძღვანელოში არსებული თემები, ფერადი მარკერები და ფორმატები. საერთო ჯამში, ყველა მოსწავლე იყო ჩართული და მაქსიმალურად გამოიყენეს საკუთარი შესაძლებლობები. თუმცა,  ვფიქრობ, კარგი იქნებოდა,  ამ აქტივობისთვის ცოტა მეტი დრო დამეთმო, რადგან იყო ჯგუფი, რომელმაც ვერ მოასწრო ბოლომდე დავალების შესრულება.
3. გაკვეთილის მსვლელობის ხარვეზი იყო ის, რომ გადავაცილე დროს. საქმე ეხება მეოთხე აქტივობის მსვლელობას, როდესაც გაკვეთილის შეჯამების მიზნით გამოვიყენე მეთოდი - 3,2,1. მოსწავლეებს უნდა დაესახელებინათ: სამი რაც ყველაზე საინტერესო იყო, ორი რაც ახალი იყო და ერთი რაზეც მეტი უნდოდათ, რომ სცოდნოდათ, პასუხებს კი მე დავწერდი ფორმატზე. შევამჩნიე, რომ დრო ზედმეტი მრჩებოდა, ამიტომ გეგმიდან გადავუხვიე.  ნაცვლად იმისა, რომ მოსწავლეებს აღნიშნული მეთოდი გეგმის მიხედვით შეესრულებინათ,   დროის მოგების მიზნით დავურიგე ჯგუფებს თაბახის ფურცლები და ვთხოვე, აღნიშნული მეთოდი შეესრულებინათ წერილობით, შემდეგ კი სათითაოდ ჯგუფის წევრებს წარმოედგინათ თავიანთი  პასუხები. აღნიშნული პასუხები ისევ გეგმის მიხედვით ჩამოვწერე 3,2,1, მეთოდურ ცხრილში.  ამით გაკვეთილის ტემპის, ზომიერება შევინარჩუნე და  საგაკვეთილო მიზნებსაც მივაღწიე.
 ვფიქრობ, გაკვეთილის მიმდინარეობისას მოსწავლეებსა და ჩემს შორის კეთილგანწყობილი ურთიერთობა იყო. ის ეფუძნებოდა პატივისცემასა და თანამშრომლობას. მოსწავლეებმა შეძლეს განსხვავებული მოსაზრებების გამოხატვა. კლასის მართვის, დისციპლინის მხრივაც პრობლემები, ფაქტობრივად, არ წარმოშობილა. მოსწავლეები ძირითადად იცავდნენ ქცევის წესებს, მათი შეხსენება არ დამჭირვებია. სასწავლო დრო ფუჭად არ გამოგვიყენებია, იყო საინტერესო და დინამიკური.
  გაკვეთილის ძლიერ მხარედ მიმაჩნია ისიც, რომ მიუხედავად გეგმის გარკვეული ცვლილებისა, დრო ზუსტად გადავანაწილე.  განმავითარებელი შეფასების რუბრიკის დახმარებით შევაფასე ჯგუფების მუშაობა, ხოლო განმსაზღვრელი შეფასებით  კი თითოეული ჯგუფის პრეზენტატორი. ეფექტურად გამოვიყენე საგაკვეთილო რესურსებიც (პროექტორი, ფორმატები, სხვადასხვა ფერის მარკერები და მისაკრავი ლენტი), რომლებითაც გაკვეთილი არც ზედმეტად იყო გადატვითული და არც ნაკლებობა იგრძნობოდა.
 გაკვეთილის სუსტ მხარედ  ვთვლი და, ვფიქრობ, მომავალში  გავითვალისწინებ:
მასწავლებლის მხრიდან  უფრო ეფექტური  უკუკავშირი და განმავითარებელი შეფასება;
პასიური  მოსწავლეების  მეტად  ჩართვა, პრეზენტაციის ხარისხის ამაღლება.